تحولات منطقه

موزه های آستان قدس رضوی که به عنوان یکی از مهمترین گنجینه های جهان اسلام مطرح است دارای آثار ارزشمند و گرانقدری است. در گفتگو با «مهدی قیصری نیک» معاون موزه ها و میراث فرهنگی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، به معرفی برخی از آثار موزه ای با محوریت حضرت علی بن ابیطالب (ع) پرداخته ایم.

نشانه های «مولود کعبه» در گنجینه رضوی
زمان مطالعه: ۴ دقیقه

نشانه های «مولود کعبه» در گنجینه رضوی

موزه های آستان قدس رضوی که به عنوان یکی از مهمترین گنجینه های جهان اسلام مطرح است دارای آثار ارزشمند و گرانقدری است. در گفتگو با «مهدی قیصری نیک» معاون موزه ها و میراث فرهنگی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، به معرفی برخی از آثار موزه ای با محوریت حضرت علی بن ابیطالب (ع) پرداخته ایم.  

 قرآن منسوب به دستخط مبارک حضرت علی (ع)

در گنجینه رضوی، مجموعه نفیسی از قرآن‌های خطی منسوب به دست‌خط ائمۀ اطهار(ع) به خط کوفی و بر روی پوست با قدمت بیش از هزار سال وجود دارد که افتخار وقف این مجموعۀ گرانسنگ به بارگاه مطهررضوی، نصیب شاه عباس صفوی شده و وقف‌نامه آنها نیز به دست شیخِ بهایی کتابت شده است.
در موزه آستان قدس رضوی هفت قرآن منسوب به حضرات معصومین(ع) وجود دارد که از آن جمله می توان به قرآن منسوب به حضرت امیرالمومنین علی بن ابیطالب(ع) که به قرآن شماره ۶ معروف است اشاره کرد.
این قرآن نمونه دیگری از قرآن های منسوب به دستخط مولای متقیان حضرت علی (ع) است که با خط کوفی اولیه در صفحات ۱۵ سطری و بر روی پوست آهو و آیات آن با اعراب و اعجام وتنوین به شیوه دفتری کتابت شده است. این نسخه مجموعاً ۶۹ برگ داشته و از آغاز سوره مبارکه هود تا پایان سوره مبارکه  کهف(ولایشرک بعباده ربه احداً) را شامل می‌شود. صفحات دوم و سوم این قرآن تذهیب دار و سر سوره‌ها به زر تحریردار نوشته شده است. فواصل آیات دوائر زرین و علائم هر ده آیه با کلمات مائه و مائه عشر، بعداً به متن اضافه شده است. در صفحه پایانی نسخه رقم مبارک «کتبه علی بن ابیطالب» در دو سطر مشاهده می‌شود.  
جلد این مصحف تیماج قهوه ای ضربی دو رو است. همچنین در حاشیه‌ها و صفحه آخر آن یادداشت‌های تاریخی «داخل عرض شد» و «زیارت شد» و «ملاحظه شد» با مهر متصدیان وقت از تاریخ ماه شعبان سال۱۲۶۶ قمری تا تاریخ نوزدهم ماه  شوال سال ۱۳۴۲ قمری ثبت شده است. 

آثار موزه ای دیگر

از دیگر آثار مرتبط با حضرت علی بن ابیطالب(ع) می توان به تابلو نقاشی خط «علی ولی الله» به عنوان یکی از آثار نفیس موجود در موزه اشاره کرد. این تابلو اثر هنرمندان مجتمع آموزشی ابرار است که در ابعاد: ۳۷×۴۶ سانتی متر و با خط ثلث جلی و با تکنیک گواش و رنگ طلایی، به سبک کلاژ مقوا بر تخته سه لای، اجرا شده است.  
تابلو منبت روی چوب با نقش عطردان و نوشته ناد علی و اسامی پنج تن علیهم السلام اثر دیگری است.   در این تابلو که به ابعاد: ۸۵×۱۸۵ سانتی متر خلق شده و شبیه عطردان بزرگی است و کلمه «محمد» و «فاطمه» و «علی» و قسمتی از دعای «نادعلی» منبت کاری شده است. اثر بعدی تابلو خوشنویسی و تذهیب «یا مولا علی (ع)»، اثر سید جمال ناصری از آثار نقیسی است که در موزه های آستان قدس رضوی در معرض بازدید عموم قرار گرفته است. این اثر که در ابعاد: ۶۳×۷۸ سانتی متر خلق شده است، خالق اثر در کنار تذهیب، عبارت «یا مولی علی (ع)» را هم به صورت خط ثلث جلی متعاکس، نوشته است.

تابلوهایی مرتبط با امیرمومنان، امام علی(ع)

در موزه های آستان قدس رضوی برخی دیگر از اثار مرتبط با مولای متقیان حضرت علی بن ابیطالب(ع) به شرح ذیل موجود دارد:
_تابلوی «ولایت حضرت علی (ع) :  اثر و اهدایی: حسین رزاقی، محل و تاریخ خلق اثر: مشهد ۱۳۷۵.
_عصا با نقش «غدیر خم» : اهدایی: مرتضی سلیم، هنرمند شیرازی در سال ۱۳۹۱
_ تصویر بالا بردن دست حضرت علی(ع) توسط حضرت محمد(ص) در غدیر خم. در بخش پایین‌تر این تابلو نیز تصاویر مردم به چشم می‌خورد که در حال تماشا و شنیدن «حدیث ولایت» هستند.
_قاب برجسته‌کاری با نام «ولایت» : اهدایی: دانشجویان دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
_قطعه‌ای از کاشی حرم مطهر حضرت علی(ع) در قاب طلایی‌رنگ، دوره زمانی: قاجار، تکنیک اثر: هفت رنگ، نوع لعاب: قلیایی، اهدایی: در فروردین ۱۳۹۱.
_تابلو (یک لنگه در) چوبی با کتیبه «نادعلی» با نقش عطردان و اسامی پنج‌تن،  
ابعاد: ۸۵  × ۱۸۵ سانتی متر، اهدایی آصف‌علی زرداری؛ رئیس‌جمهور پاکستان.
_تابلو خط و نقاشی با نام «علی(ع)»: به خط معلی، اثر و اهدایی مجید حسین‌زاده.
_تابلوی «برکه غدیرخم» : اثر و اهدایی: رسول شفقتی، تاریخ خلق اثر: ۱۳۸۹، تکنیک: آبرنگ روی مقوای بدون اسید.
_تابلوی حدیث نبوی «علی مع القرآن و القرآن مع علی» : اثر جلیل خدایی، در سال ۱۳۸۰.
_تابلوی خوشنویسی «آیه اطاعت» : اثر استاد علی‌طه، خوشنویس سوری، در سال ۱۴۱۸ق، به خط نسخ، اهدایی: ۱۳۷۸ش.
_تابلوی «آیه اطاعت» : به خط ثلث و نستعلیق، با تکنیک خوشنویسی روی پوست، اهدایی: امام جمعه مریوان.
_تابلوی خوشنویسی و تذهیب «حدیث ولایت» : اثر و اهدایی: مصطفی قدیری مدرسی، هنرمند اصفهانی.
_تابلوی «علی ولی‌الله» : اثر و اهدایی آقای اسکندری.
_تابلوی «واقعه غدیرخم» : اثر و اهدایی: سید فضل‌الله هاشمی، تاریخ خلق اثر: ۱۳۸۶، تکنیک: رنگ و روغن روی تخته.

منبع: آستان نیوز

انتهای خبر/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.